Baharatlar ve Sağlığa Etkileri
Türk mutfağında büyük bir yeri olan baharatların yemeklere lezzet kattığına inanılmaktadır. Ayrıca baharatların sağlığı da güçlendirdiği bir gerçektir. Örneğin, ABD eski first lady’si Hillary Clinton’ın hastalıklardan korunmak için her gün bir acı biber yediği konuşulmaktadır. Ünlü ABD’li şarkıcı Beyonce’nin adını taşıyan diyette de kilo kaybı için acı biberin limon, su ve akçaağaç şurubuyla karıştırıldığı belirtilmektedir. Binlerce yıldan beri Asya’da kullanılan zerdeçalın da bağışıklık sistemini güçlendirerek hastalıklardan koruduğu söylenmektedir. Ancak baharatların faydaları hakkında farklı araştırmalar bulunmaktadır. Baharatlardaki polifenollerin iltihabı azalttığı belirtilirken 2022’deki bir analizde bu ürünlerin sağlık üzerindeki etkilerinin belirsiz olduğu ifade edilmiştir. Durumu daha yakından inceleyelim…
Acı Biberin Sağlığa Faydaları ve Zararları
Ana aktif bileşeni kapsaisin olan acı biberin bazı araştırmalarla daha uzun yaşamaya yardımcı olabileceği belirtilmektedir. Araştırmalar, acı biber tüketildiğinde, kapsaisin moleküllerinin vücudumuzdaki sıcaklık reseptörleriyle etkileşime girerek beynimize sıcaklık hissi iletilmesine yardımcı olduğunu göstermektedir. Bir İtalyan araştırmasında, haftada dört kez acı biber tüketenlerin hiç acı biber tüketmeyenlere göre daha düşük ölüm riskine sahip olduğu belirtilmektedir. Çin’deki bir çalışmada da her gün acı biber tüketenlerin, haftada bir kez veya daha az tüketenlere göre yüzde 14 daha düşük ölüm riskine sahip olduğu gözlemlenmiştir. Harvard Halk Sağlığı Okulu’nda beslenme profesörü Lu Qi de baharatlı yiyeceklerin tüketilmesinin kanser, kalp hastalığı ve solunum yolu hastalıklarına bağlı ölüm riskini azaltabileceğini belirtmektedir. Ayrıca kapsaisinin iştahı azalttığı ve yüksek tansiyona iyi geldiği düşünülmektedir. Ancak, aşırı acı biber tüketiminin bilişsel işlevleri olumsuz etkileyebileceği de belirtilmektedir. Acı biberin sağlık yararlarının uzun vadede görülebileceği ve dengeli tüketilmesinin önemli olduğu vurgulanmaktadır.
Zerdeçalın Sağlık Üzerindeki Etkileri
Sağlıklı olduğu kabul edilen bir diğer popüler baharat da zerdeçal olarak bilinmektedir. Zerdeçalda bulunan “kurkumin” adlı küçük molekül, alternatif tıpta iltihaplanma ve stres gibi durumlarla mücadelede yaygın olarak kullanılmaktadır. Birçok araştırma, kurkuminin laboratuvarda kanser karşıtı etkilere sahip olduğunu göstermektedir. Ancak, normal yaşam koşullarında zerdeçal tüketiminin sağlık açısından yetersiz olabileceği belirtilmektedir. Baharatların hangi gıdalarla tüketildiğinin de önemli olduğu ve uygun kombinasyonlarla sağlık yararlarının artabileceği ifade edilmektedir. Baharatların et tüketimini azaltabileceği ve sebzelerle birlikte tüketilmesinin tavsiye edildiği vurgulanmaktadır.
